Οι μισθοί μειώνονται φέτος για τρίτη συνεχή χρονιά, ενώ νέα μείωση προβλέπεται και για το 2013
Από το ξεκίνημα του μνημονίου μέχρι σήμερα ο μέσος πληθωρισμός στη χώρα μας έχει αυξηθεί σωρευτικά πάνω από 10%, την ώρα που οι μέσες ονομαστικές αποδοχές συρρικνώθηκαν κατά 17%, πράγμα που δείχνει ότι η υποτίμηση των εισοδημάτων σε καμία περίπτωση δεν περνά στις τιμές.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι κυριότεροι λόγοι που η εσωτερική υποτίμηση των μισθών δεν οδηγεί σε ανάλογη πτώση των τιμών είναι:
οι κλειστές αγορές και τα επαγγέλματα με τις διοικητικά καθοριζόμενες τιμές τα ολιγοπώλια και οι εναρμονισμένες πρακτικές η κρατική ακρίβεια με τις αυξήσεις των έμμεσων φόρων σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες καθώς και των τιμολογίων και τελών ο κατακερματισμός και η παράλυση των αρμοδίων ελεγκτικών οργάνων για την καταπολέμηση καταχρηστικών πρακτικών και στρεβλώσεων στην αγορά η ύπαρξη ενός ισχυρού εισαγωγικού lobby που έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό παραπέτασμα κατά οποιασδήποτε πολιτικής που οδηγεί σε αποπληθωρισμό η τιμολογιακή πολιτική των ξένων πολυεθνικών που πωλούν τα προϊόντα τους ακριβότερα στην Ελλάδα συγκριτικά με τις άλλες χώρες η έλλειψη υποδομών (αποθηκευτικοί χώροι κ.ά.) και το υψηλό μεταφορικό κόστος η ανελαστικότητα της ζήτησης και η υψηλή ρευστότητα σε ορισμένους κλάδους όπως τα ακίνητα.
Αποκαλυπτικά για την αποσύνδεση της υποτίμησης των μισθών με τις τιμές είναι τα στοιχεία στην πρόσφατη έκθεση του ΙΟΒΕ για την ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με αυτά, η αύξηση του πληθωρισμού χωρίς την επίπτωση των τιμών του πετρελαίου υπερέβη συρρευτικά το 2% τη διετία 2010-2011 παρά το γεγονός ότι το μέσο ονομαστικό μισθολογικό κόστος στο σύνολο της οικονομίας μειώθηκε κατά 6,3% και στον επιχειρηματικό τομέα κατά 6,6%.
Αποπληθωρισμός
Μάλιστα το ΙΟΒΕ παραπέμπει σε σύγκριση της συμπεριφοράς των τιμών μεταξύ της Ελλάδας και της Ιρλανδίας όταν η Ιρλανδία βρέθηκε σε παρόμοια φάση οικονομικού κύκλου.
Η Ιρλανδία πέτυχε ταχύ αποπληθωρισμό με τη μείωση των τιμών των εγχώριων παραγόμενων προϊόντων το 2011 να φτάνει στο 2,2% ενώ συνολικά έναντι των ανταγωνιστών της στην Ευρωζώνη έχει γίνει φθηνότερη κατά 15% μέσα στην τελευταία 5ετία.
Ραγδαία λόγω της φούσκας στην αγορά ακινήτων ήταν η μείωση των τιμών των κατοικιών. Από τις αρχές του 2007 οι αξίες των διαμερισμάτων του Δουβλίνου έχουν υποχωρήσει κατά 58%, ενώ στην υπόλοιπη χώρα η μείωση των τιμών αγγίζει το 42%.
Στην Ιρλανδία η εσωτερική υποτίμηση απέδωσε. Το 2008 η χώρα έχει έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της τάξης του 5,6% του ΑΕΠ αλλά το 2011 αντιστράφηκε σε πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ, επιτυχία που οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στον ισχυρό εξαγωγικό της τομέα.
Στη περίπτωση της Ελλάδας που το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της ως μερίδιο του ΑΕΠ είναι τρεις φορές μεγαλύτερο της Ιρλανδίας, οι τιμές πρέπει να πέσουν κατά 50% για να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Τράπεζας της Ελλάδος, τα δύο τρίτα του πληθωρισμού οφείλονται στις αυξήσεις στους έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα υγρά καύσιμα κ.ά.). Χωρίς την επίδραση της έμμεσης φορολογίας το μέσο επίπεδο του πληθωρισμού βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή θα ήταν μόνο 1,1% το 2011, ενώ έκλεισε στο 3,1% και το μέσο επίπεδο του πυρήνα (χωρίς υγρά καύσιμα και οπωροκηπευτικά) θα ήταν μόλις 0,2%.
Αντίρροπα στην πτώση του πληθωρισμού φέτος θα λειτουργήσουν οι επερχόμενες αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και η εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης από το φθινόπωρο και με βάση τις παραπάνω επιδράσεις ο πληθωρισμός προβλέπεται να κινηθεί το 2012 στην περιοχή του 1%.
Γιάννης Στουρνάρας
Δεν έγινε ό,τι στην Ιρλανδία
Πρόκειται για μοναδική ιδιαιτερότητα και στρέβλωση, λέει ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, Γ. Στουρνάρας, παραπέμποντας στο παράδειγμα της Ιρλανδίας όπου η κρίση προκάλεσε αισθητή πτώση των τιμών στην εγχώρια αγορά, με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός της να μειωθεί κατά 4% όταν στην Ελλάδα το 2011 αυξήθηκε κατά 3,5%.
Σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, δεν υπάρχει ένταση ανταγωνισμού στην Ελλάδα με αποτέλεσμα οι μισθοί να πέφτουν, όχι όμως και οι τιμές. Υπάρχει μία ασυμμετρία μισθών-τιμών. Οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 2%, χωρίς να υπολογίσουμε την αύξηση του πετρελαίου. Και μέσα στη διετία 7%. Κάτι πρέπει να γίνει άμεσα.
Ματίας Μορς
Δεν το είχαμε προβλέψει
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην τρόικα Ματίας Μορς που δηλώνει ότι μόνο στη χώρα μας η μείωση του κόστους εργασίας δεν οδήγησε και σε πτώση των τιμών που θα ανακούφιζε και τα νοικοκυριά επισημαίνοντας ότι «ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός και περιέργως δεν υποχωρεί όπως συνέβη στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία».
Ο Ματίας Μορς επισημαίνει ότι η μείωση των μισθών έπρεπε να γίνει επειδή η Ελλάδα είχε πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, αλλά παραδέχεται ότι αυτή η μείωση δεν οδήγησε σε πτώση των τιμών. «Πρέπει να βρούμε έναν μηχανισμό να πέφτουν οι τιμές πιο γρήγορα, γιατί ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός και περιέργως δεν υποχωρεί, όπως συνέβη στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία».
Χανς-Βέρνερ Σιν
Τινάζει στον αέρα το μνημόνιο
Το ελληνικό παράδοξο με τις τιμές που απειλεί να τινάξει στον αέρα τη συνταγή του μνημονίου για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στιγματίζει ο πρόεδρος του γερμανικού ινστιτούτου Ifo Χανς-Βέρνερ Σιν αναφέροντας ότι οι μισθοί πετσοκόβονται και οι δημόσιοι υπάλληλοι απολύονται αλλά η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας δεν βελτιώνεται.
«Η μείωση στο εργατικό κόστος ανά μονάδα προϊόντος μπορεί να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα μόνο όμως εάν οδηγεί σε πραγματική μείωση των τιμών», τονίζει.
Εκτιμά ότι η Ελλάδα θα πρέπει να ρίξει το επίπεδο των τιμών κατά 30% και να φτάσει στο επίπεδο της Τουρκίας, προκειμένου να γίνει ανταγωνιστική, αλλά δεν πιστεύει ότι είναι δυνατόν να κάνει κανείς εσωτερική υποτίμηση τόσο μεγάλης έκτασης.
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ
antonakos@pegasus.gr
Τράπεζα της Ελλάδος
Περικοπές αμοιβών χωρίς αντίκρισμα
Σε εξαΰλωση των μισθών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα έχει οδηγήσει το σχέδιο της τρόικας για εσωτερική υποτίμηση της ελληνικής οικονομίας.
Οι μισθοί μειώνονται φέτος για τρίτη συνεχή χρονιά και προβλέπεται ότι την ίδια οδό θα ακολουθήσουν και του χρόνου.
Μάλιστα για το 2013 η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά πως οι ονομαστικές αποδοχές θα υποχωρήσουν περαιτέρω κατά περίπου 7% στο σύνολο της οικονομίας (3% στο Δημόσιο και 9% στον ιδιωτικό τομέα).
Ομως το σχέδιο εσωτερικής υποτίμησης εφαρμόζεται… κατά γράμμα μόνον ως προς το σκέλος των μισθών, ενώ δεν έχει φέρει ακόμη ουσιαστικά αποτελέσματα στο μέτωπο των τιμών.
Πιο αναλυτικά οι μέσες ονομαστικές αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας (δημόσιος και ιδιωτικός τομέας) μειώθηκαν σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος κατά 4,8% το 2010 και κατά 3% πέρυσι. Για φέτος αναμένεται περαιτέρω υποχώρηση κατά 8,4% με 9,2% και κατά 7% εντός του 2013.
Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι, αν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, οι μέσες πραγματικές αποδοχές περιορίστηκαν κατά 9,1% πρόπερσι , 6,4% το 2011 και φέτος προβλέπεται πως θα υποχωρήσουν έως και 10% . Η Τράπεζα της Ελλάδος υπολογίζει ότι η σωρευτική μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος τη διετία 2012-2013 θα φθάσει έως και το 12,6% στο σύνολο της οικονομίας και μεταξύ 15,2% και 16,3% στον ιδιωτικό τομέα.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο στόχος που έχει τεθεί στο νέο Μνημόνιο είναι η μείωση να φθάσει στο 15% την τριετία 2012-2014 και, όπως όλα δείχνουν, θα επιτευχθεί έναν χρόνο νωρίτερα από την πρόβλεψη του Μνημονίου.
Αποτέλεσμα της μονόπλευρης εσωτερικής υποτίμησης είναι η συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης μισθωτών και συνταξιούχων, η κάθετη μείωση της ζήτησης και η ολοένα και βαθύτερη ύφεση. Θα πρέπει να τονιστεί πως με τα σημερινά δεδομένα όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν ότι μέσα στους επόμενους μήνες δεν φαίνεται διέξοδος από τον φαύλο αυτόν οικονομικό κύκλο.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας.